تحقیق و بررسی تئوری شاهی آرمانی و تداوم آن در دوره اسلامی
بررسی تئوری شاهی آرمانی و تداوم آن در دوره اسلامی;دانلود بررسی تئوری شاهی آرمانی و تداوم آن در دوره اسلامی;تحقیق و بررسی تئوری شاهی آرمانی و تداوم آن در دوره اسلامی;تحقیق تئوری شاهی آرمانی و تداوم آن در دوره اسلامی;مقاله تئوری شاهی آرمانی و تداوم آن در دوره اسلامی;مقاله بررسی تئوری شاهی آرمانی و تداوم آن در دوره اسلامی
بررسی تئوری شاهی آرمانی و تداوم آن در دورة اسلامی
فهرست
عنوان صفحه
1- مقدمه ………………………. 1
2- جهان بینی در ایران باستان……… 2
3- ویژگیهای شاه آرمانی…………… 4
الف. قدرت موثر یا زور…………………. 5
ب. آئین یا قرارداد اجتماعی…………….. 6
پ- فرّه ایزدی یا شوكت………………….. 6
4- تداوم اندیشه ایرانی در دورة اسلامی 8
الف. فلسفه سیاسی……………………… 8
ب. سیاستنامه…………………………. 11
پ. حكمت اشراق………………………… 13
5- نتیجهگیری و جمعبندی ………….. 15
6- فهرست منابع………………….. 17
– مقدمه
اندیشه ایرانیان باستان را مانند اندیشة دیگر مردمان دنیای قدیم، می توان از اسطورههای حماسهها، كتابها و باورهای دینی و نیز سنگ نبشتههای آنان دریافت. انسانهای دنیای كهن، اندیشههایشان را در قالب اسطورهها، آیینها و سرودهای دینی بیان كردهاند؛ از این رو به قول مردم دكتر حمید عنایت یكی از علل دشواری تحقیق در اندیشههای سیاسی در ایران آمیختگی آنها با عقاید و تعالیم دینی و اخلاقی وجهان شناسی و تاریخی است . در حالی كه در مغرب زمین و از زمان افلاطون سنت بر آن بوده است كه رسالهها و كتابهای جداگانه در موضوع سیاست و كشورداری بنویسند، در فرهنگ ایرانی تفكرات مربوط به جامعه و حكومت چه در دورة پیش از اسلام و چه پس از اسلام در ضمن ملاحظات عامتری دربارة این و دنیا مندرج است. بدین جهت آگاهی از چگونگی اندیشههای سیاسی مستلزم آن است كه كم و بیش همه متون و منابعی كه به نحوی خود كار بینش و نگرش ایرانی در زندگی فردی و اجتماعی است از اندرز نامهها گرفته تا كتب ملل و نحل و شرح حالها بدقت مطالعه شود (عنایت، 1369: 61)
این مقاله به دنبال بررسی نظریة شاهی آرمانی در ایران باستان و به عبارتی اندیشه سیاسی ایرانشهری و تداوم آن در دورة اسلامی میباشد؟ سؤال اساسی این میباشد كه مدل رهبری سیاسی ارائه شده در اندیشة سیاسی ایرانشهری كدم میباشد؟ و این تئوری ارائه شده در دورة بعد از اسلام به چه شكلهایی متجلی شد؟ فرضیهای كه مورد سنجش قرار میگیرد این است: مدل رهبری سیاسی در اندیشة ایرانشهری
Persian utopia تئوری شاهی آرمانی بوده است؛ بعد از ظهور اسلام این تئوری در قالبهای مختلف از قبیل فلسفه سیاسی، سیاستنامه و حكمت اشراق …. تداوم پیدا كرد، اما این قالبهای تفكر هر كدام به فراخور موقعیت و شرایط سیاسی خاص خود، وجوهی از آن برداشته و در قالب تفكر خاص خود ادامه دادند.
مفهوم بنیادین اندیشه سیاسی ایرانشهری شاه آرمانی دارای فرّه ایزدی است كه شاه آرمانی دارای فرّه ایزدی عین شریعت است و نه هجری آن؛ اندیشه شاه آرمانی دارای حره ایزدی در كهنترین منابع اندیشة ایرانشهری آمده است و با همین مفهوم بنیادین، اندیشة سیاسی مسیحی سدههای میانه و بویژه روم شرقی پیوند مییابد كه در آن نیز شاه موجودی نامیرا و خدا گونه است. شاه آرمانی نیز از آنجا كه دارای فرّه ایزدی است. در نوشتههای ایرانشهری به عنوان انسانی خداگونه، نمایندة و برگزیدة خدا بر روی زمین فهمیده میشود (طباطبائی؛ 1375: 131)
2- جهان بینی در ایران باستان
با اینحال، اندیشة سیاسی مردمان باستان در بافت كلی جهانشناسی آنها جای گرفته است. جهانشناسی شیوهای در پرداخت اندیشه است كه فلسفه، دین، اخلاق و اندیشه سیاسی را با هم در بردارد، در جهان شناسی و جهان بینی ایرانیان، جهان دارای نظم و همگونی است. این نظم طبیعی، مقدس، و قا بل احترام است. البته این نحوة نگرش اختصاص به ایران ندارد؛ در واقع، كیهان شناسی غالب در میان انسانها تا قبل از عصر نوزایی (رنسانس)، نه فقط در میان ایرانیان، بلكه در همه جای دنیا، جهان را مجموعهای میدانست كه میتوانست كه میتوان آنرا به یك خیمه همانند نمود. در این جهان خیمهای همه چیز موزن است، چرا كه طبیعت چیزها این طور تلقی می گردید و این طور استنتاج میشد كه این موزونی مقدس است. (رجائی، 1373: 40-41)
در جهان شناسی هند و ایرانی، آرته (Arta) مفهوم مهمی است . آرته آیین و شیوهای است كه سراسر جهان هستی از طبیعت تا جامعه و تا عالم مجردات را به هم پیوند میزند. آرته كه زیر بنای فكری آریائیهای ایرانی را تشكیل میدهد، همة ابعاد زندگی انسان در جامعه و نظام هستی و كل عالم وجود را در بر میگیرد و حیات در این چارچوب معنی مییابد.
آرته پایدار نامنظم كیهانی و ناموس ازلی طبیعت است و چون در اندیشة سیاسی ایران همواره آرته به مثابه الگوی تبیین و توجیه نظام سیاسی ایرانشهری به كار رفته است، میتوان گفت كه نظم زمینی و نظم بشری مورد توجه بوده است. آنچه در چارچوب نظام سیاسی میگنجد، نیك و مقدس است و آنچه بیرون از آن قرار میگیرد، بیرون از نظم قدسی كیهان انگاشته میشود. جهان باستان، جهانی منظم و بسامان است و این سامان و نظم، خود از الگوی نظم كیهانی و آیین متعالی هستی گرتهبرداری شده است؛ آرتهای كه نظم را نه تنها در آسمان و كیهان، بلكه در زمین نگاه می دارد. طبق ایدئولوژیهای ایرانیان باستان، آرته نظام و آئینی بوده است كه سراسر عالم هستی را به هم میپیوسته، و بر همة امور، كلی و جزئی، و به همة اشیاء، خرد و بزرگ، حاكم بوده است. در نظر ایرانیان راستی كه معنی آن به «عدالت» نزدیكتر بوده است تا به سخن راست، هماهنگ شدن با نظام اخلاقی و اجتماعی بوده، و ظلم و دروغ، شكستن و بر هم زدن این آئین. آرته آئینی است بی زوال و پایدار كه دوام و بقای جهان، نظم و صلح شهر و كشور ، و شادی و فرخندگی آدمی در هر دو جهان بسته بدان است. اندیشة راست، گفتار راست و كردار راست، اندیشه و گفتار و كرداری است كه با این آئینها هماهنگ باشد، و كسی كه اندیشة و گفتار و كردار خود، یعنی جمیع اعمال حیاتی و فعالیتهای روحی و فكری خود را با این نیروی الهی یكی و موافق بسازد، با آن پایدار و بیزوال خواهد گشت و پس از مرگ نیز براستی پیوسته خواهد بود. (مجتبائی، 1352 : 32-30)
3. ویژگیهای شاه آرمانی:
حال این سؤال پیش میآید كه اجرا كنندة این آئین چه كسی میباشد و یا به عبارت دیگر این آئین را چه كسی جامعة عمل میپوشاند؟ پاسخ را باید در مفهوم شاهی آرمانی دوران اساطیری جستجو كرد. شاه آرمانی و دارای فرّه ایزدی در اندیشه سیاسی ایرانشهری مانند “خدایی بر روی زمین عمل” میكند و دارای دو صفت جلال و جمال است (طباطبائی، 1275:166) توجه به این نكته ضروری است كه در اندیشة ایرانیان باستان، فقط فرمانروایی كسانی كه با نظم كیهانی هماهنگ هستند، یعنی شاهی آرمانی، میتواند جامعه را به سوی سعادت ببرد. وقتی چنین كسانی فرمانروایی كنند، طبیعت نیز با جامعه هماهنگ میشود و خیر و بركت خود به مردم ازرانی میشود؛ ولی هنگاهی كه دروغ چیره شود، نظم زمینی و آسمانی به هم می خورد و طبیعت نیز از انسان روی بر میگرداند، باران به موقع نمیبازد، درختان میوه نمیدهند و قحطی و خشكسالی همه جا را فرا میگیرد (صالحی، 1382: 184) حال باید به خصایص و ویژگیهای حاكم و فرمانروا یا شاه آرمانی پرداخته شود. ایرانیان خصائص ویژة خود را برای نهاد حاكمیت قائل بودند. در نزد آنها رفاه و اعمال كنندة حاكمیت كه به نظر آنها پادشاهی بود میباید از زور، آیین وفر برخوردار باشد. در زبان علم سیاست امروز به سادگی میتوان برای این سه مفهوم، واژگانهای تخصصی امروزی برابر نهاد. به ترتیب میتوان از قدرت موثر، قرارداد اجتمای و یا قانون اساسی و شوكت یا جلال استفاده نمود. (رجائی، 1375: 78)
الف- قدرت مؤثر و یا زورها:
حاكم و اعمال كننده قدرت سیاسی كسی است كه قدرت در اختیار دارد و در بالاترین مقام و شأن سیاسی می تواند خواست خود را جامعة عمل بپوشاند. اما این پادشاه قدرتمند و برخوردار از قدرت مؤثر میبایست چهار خصیصه داشته باشد كه عبارتند از: نژاد ، گوهر، هنر و خرد. آریائیان به داشتن خون پاك و اصیل بسیار تأكید میكردند. مراد از گوهر
لینک دانلود و توضیحات فایل”تحقیق و بررسی تئوری شاهی آرمانی و تداوم آن در دوره اسلامی”