نقش و جایگاه تراكم ساختمانی در توسعه شهری و بحث تراکم در منطقه 6 تهران
تراکم ساختمانی;توسعه شهری ;ضریب سطح اشغال;طبقات ساختمانی
مقدمه
علی رغم گذشت حدود چهار دهه از شكل گیری مباحث شهرسازی و توسعه شهری معاصر در ایران، هنوز جهت گیریسیاستهای شهرسازی و توسعه شهری از كاستی های فراوان رنج برده و اصول و معیارهای آن مورد غفلت قرارگرفتهاست . برداشت و بكارگیری نادرست اصول، معیارها، شاخصها و ابزار توسعه شهری منجر به مسائل پیچیده فضایی –كالبدی شده است. تراكم ساختمانی از جمله مباحث مهم شهرسازی و توسعه شهری است كه جامعه شهری ایران را درسالهای اخیر به شدت تحت تاثیر قرارداده است . در حالی كه تراكم ساختمانی صرفا به عنوان یك ابزار در سیاستهایشهرسازی و طرحهای توسعه شهری مطرح است،به عنوان یك هدف و موضوع صرفا اقتصادی به آن نگریسته شدهاست . برخورد انتزاعی به این ابزار، تبعات منفی اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، كالبدی، زیست محیطی و حتی سیاسی– مدیریتی را همراه داشته است. آثار و تبعات ناشی از تصمیم درخصوص تراكم ساختمانی در دو مقیاس ملی و محلیقابل بررسی است .
در مقیاس ملی، چنانچه هرگونه تصمیم در رابطه با تراكم ساختمانی بصورت كلان اتخاذ شود، اثرات عمیق نظیر مواردفوق الذكر برجای می گذارد . مورد شهر تهران مثالی از اینگونه تصمیم گیریها است كه از تراكم به عنوان صرفا یكابزار اقتصادی برای تامین درآمد شهرداری استفاده گردید . در مقیاس محلی نیز اثرات تصمیم در مورد تراكم ساختمانیقابل تامی است .
هرگونه تغییر در وضعیت تراكم ساختمانی اثرات محسوس و كوتاه مدت برجامعه و كالبد محیط مسكونی برجای می گذارد. عوارض اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی تصمیمات تراكم در مقیاس محلی، كیفیت زندگی ساكنین را تحت الشعاعقرارمی دهد كه ایمنی ساختمانها، دسترسی، اشراف، سایه اندازی، سد معبرها و سایر مزاحمتها از آن جمله اند. پدیده‘‘فروش تراكم ’’ یا فروش تراكم مازاد ساختمانی از بعد نظری می تواند دارای نقاط مثبت و منفی باشد .
نكات مثبت این پدیده را می توان در تحقق نظریه شهر عمودی، شهر فشرده، توجیه اقتصادی در تامین زیرساختها وتجهیزات شهری، حفظ اراضی كشاورزی، افز ایش تولید مسكن و كسب درآمد برای شهرداری دانست . در مقابل،عوارض چنین پدیده ای نیز قابل تامل هستند كه از آن جمله می توان برهم زدن نظام تراكم جمعیتی شهر، برهم زدنسازمان فضایی و استخوانبندی شهر، نابودی باغات و فضاهای سبز به عنوان منابع تنفسی شهر در نتیجه بورس بازیو سوداگری زمین و مسكن و نیز تشدید مسائل اجتماعی وفرهنگی ساكنین محلات و واحدهای همسایگی را برشمرد.
مسائل و چالشهای ناشی از تصمیمات انتزاعی درخصوص تراكم ساختمانی در سالهای اخیر، نشان از اهمیت و جایگاهویژه مسائل شهرها و سیاستهای توسعه شهری است .
تراكم ساختمانی یك ابزار شهرسازی برای مشاركت در خلق محیط مطلوب شهری است كه می باید در راستای اصول ومعیارهای فوق الذكر به آن پرداخته شود . ضروریست تمام عوامل موثر بر آن همراه با پیش بینی تبعات حاصل ازتصمیمات در مقیاس ملی و محلی مورد توجه قرارگیرد . در غیر اینصورت، هریك از سایر مسائل شهری نیز میتواند درآینده بحران، تنش و چالش تراكم را تجربه كنند.
فایل پاورپوینت 26 اسلاید
لینک دانلود و توضیحات فایل”نقش و جایگاه تراكم ساختمانی در توسعه شهری و بحث تراکم در منطقه 6 تهران”