كارآموزی ساختمانهای بتنی

ساختمانهای بتنی;انواع قالب;قالب بندی ستونها;قالب پی

مقدمه

بدرستی قدمت استفاده بشر از سرپناه یا بطوركلی به مفهوم امرروزی قدمت استفاده بشر از مسكن معلوم نیست ولی تقریبا آنرا می توان همزمان با پیدایش بشریت دانست ، زیرا چنین گمان می رود كه بشر از همان ابتدا برای مصون ماندن ا برف وباران وسرما وگرما وحمله حیوانات وهمچنین حمله سایر اقوام به غارها پناه برده واین غارها را می توان اولین محل سكونت برای بشر دانست واز آن زمان تاكنون انسانها همیشه به فكر آن بوده اند كه مسكنی راحت تر وبهتر برای برای خود تهیه نمایند .

در قرون اخیر كه رشد جمعیت در دنیا به طور چشمگیری روبه ازدیاد نهادوبشر از لحاظ علمی وفنی مشكلات بسیاری را حل نموده در ساختن مسكن نیز مانند سایر امورتحولات عمده ای بوجود آورد ودیگر ساختن خانه های تك واحدی جوابگوی احتیاجات جوامع بشری نبوده وبه همین علت سیستم خانه سازی به كلی دگرگون شده واستفاده از مصالح مقاوم نیز مانند فولاد وسیمان در ساختمان رایج گردید ودراثر دسترسی به این مصالح وامكانات دیگر گسترش شهرها از افقی به عمودی تبدیل شد وامر آپارتمان سازی در ساختمانهای چندین طبقه متداول گردید .

ساختمانهای بتنی

ساختمانهای بتنی ساختمانی است كه برای اسكلت اصلی آن از بتن آرمه ( سیمان ، شن ، ماسه ، وفولاد به صورت میله گرد ساده یا آجردار ) استفاده شده باشد . در ساختمانهای بتنی سقفها به وسیله تاوه (دال ) های بتنی پوشیده می شود ، ویا از سقفها تیرچه وبلوك وسایر سقفهای پیش ساخته استفاده می گردد. وبرای دیوارهای جدا كننده (پارتیشن ها) ممكن است از انواع آجر مانند سفال تیغه ای ، آجر ماشینی سوراخ دار ، آجر معمولی كوره ای ویا تیغه گچی ویاچوب استفاده شده وممكن است از دیوار بتون آرمه هم استفاده شود.

در هرحال دراین ساختمانها شاه تیر ها و ستونها از بتن آرمه (بتن مسلح ) ساخته می شود .

قسمتهای مختلف ساختمانهای بتونی

اجزاء تشكیل دهنده یك ساختمان بتونی بشرح زیر میباشد :

1.پی

2. ستون

3. تیرهای اصلی

4. سقف

5.دیوار

برای اجراء ساختمانهای بتونی به كارگاههای زیر نیاز داریم .

1.كارگاه قالب بندی یا كارگاه نجاری

2.كارگاه آماتوربندی

3. كارگاه تهیه بتون

4.كارگاه تهیه شن و ماسه

كلیات اجرا : مراحل مختلف ساختمان

قالب بندی

همانطوریكه می دانیم در كارگاه های ساختمانهای بتونی سه كارگاه وجود دارد كه هم زمان به كار خود ادامه میدهند این سه كارگاه عبارتند از كارگاه بتن سازی – آرماتور بندی و قالب بندی از آنجای كه بتن قبل از سخت شدن روان می باشد لذا برای شكل دادن به آن احتیاج به قالب داریم . قالبهایی كه برای بتن ساخته میشود اغلب چوبی می باشد برای كارهای سری سازی از قالبهای فلزی نیز استفاده میشود .

قالبها و داربستهای زیر علاوه بر شكل دادن به بتن وزن آنرا نیز تا زمان سخت شدن تحمل می نمایند . بدین لحاظ اگر در اجرای آن دقت كافی نشود ممكن است در موقع بتن ریزی واژگون شده موجب خسارت شود در ساختمانهای بزرگ برای قالب بندی نیز باید محاسبه انجام گرفته شود و نقشه اجرایی تهیه گردد ولی در ساختمانهای كوچك بعلت كمی حجم بتن احتیاج به محاسبه و تهیه نقشه برای قالب بندی و داربست آن ندارد .

شكل قطعات بتونی با اندازه آنها كه باید ریخته شود باید بوسیله قالب تهیه شود . تخته و چوبی كه برای قالب بندی مصرف میشود باید كاملا خشك بوده و در برابر رطوبت تغییر شكل ندهد زیرا تغییر شكل قالب موجب تغییر شكل تیرها و ستونها و همچنین ممانهای وارده بر آنها موثر میباشد در ایران معمولا از تخته ای كه به نام چوب روسی معروف می باشد برای قالب بندی استفاده مینمایند .

این تخته باید به اندازه كافی نرم باشد تا در موقع نجاری دچار مشكل نشویم و از طرفی باید آنچنان محكم باشد كه بتوان وزن بتن و آرماتورها و كارگران بتن ریزی و وسایل بتن ریزی از قبیل چرخ دستی – ویبراتور و غیره را بخوبی تحمل كند.

ضخامت تخته های مورد مصرف در مورد ستونها و كف تیرها حداقل 3 سانتیمتر و ضخامت تخته های گونه تیرها و قالب دالها حداقل 2 سانتیمتر می باشد و پهنای تخته ها متناسب با ابعاد قطعهای می باشد كه قالب برای آن ساخته میشود مثلا برای تیری به پهنای 30 سانتیمتر باید از دو عدد تخته به پهنای 15 سانتیمتر استفاده نمود.

ولی معمولا در قالب بندی از تخته هایی به پهنای 15 تا 20 سانتیمتری و طول 4 متر استفاده می نمایند معمولا سطح تماس بتون و تخته قالب بندی را بوسیله روغن های معدنی خنثی شده ( بدون اسید و قلیا ) چرب می نمایند در هر حال باید از روغنی استفاده نمود كه در واكنشهای شیمیایی سیمان دخالت نداشته باشد.

مالیدن روغن به روی قالب بدان علت است كه اولا تخته كه در ابتدا كاملا خشك است آب بتون مجاور خود را نمكیده و موجب فساد بتون نشود و در ثانی در موقع باز كردن قالب تخته ها به راحتی از بتن جدا شوند و در صورت مناسب بودن برای قالب بندی بعدی مورد استفاده قرار گیرند زیرا از یك قطعه تخته برای چیدین بار قالب بندی میتوان استفاده نمود در برآورد هزینه ساختمان معمولا 3/1 قیمت تخته را برای هر بار قالب بندی منظور می نماكیند.

ولی معمولا عملا از یك تخته بیش از 5 الی 6 بار نیز میتوان استفاده كرد . در موقع مالیدن روغن باید كاملا دقت نمود كه آرماتورها به روغن آغشته نشود زیرا در این صورت روغن مانع چسبیدن بتن به دور میله گرد گردیده و جسم یكپارچه تشكیل نداده و بتن و آرماتور هر یك به تنهایی كار میكنند و موجب ضعف در همگن بودن فولاد و بتن میگردد .

زیرا فرض بر این است كه فولاد و بتون یكپارچه بوده و تنشها و كرنشهای آنها مساوی است . برای بهم بستن تخته ها به همدیگر از چوبهایی كه در اصطلاح قالب بندی به آنها چهار تراش میگویند استفاده میشوند. كوچكترین بعد مقطع این چهار تراشها كه به آن پشت بند هم میگویند نباید از 8 سانتیمتر كمتر باشد.

انواع قالب

قالب پی :

معمولا برای قالب بندی پی ها ا زآجر استفاده میكنند. بدین طریق كه بعد از خاكبرداری وتعیین محورها اندازه پی ها را با آجر چیده وبعد شناژ ها را نیز به آن متصل می نمایند ضخامت این آجر چینی حتی میتواند 10 سانتیمتر هم باشد بهتر است برای این آجر چینی از ملات گل استفاده شود زیرا دراینصورت بعد از سخت شدن بتون میتوان آجرهارا برداشته ومجددا استفاده نمود ولی در این طریق (دیوار 10 سانتیمتری وملات گل ) ممكن است در موقع بتن ریزی دیوارهای قالب تحمل وزن بتون را ننموده واز همدیگر متلاشی شود كه دراین صورت می باید قبل از بتون ریزی پشت كلیه قالبها با خاك ویا آجر ویا مصالح دیگر بسته شود بطوریكه به خوبی بتواند وزن بتون را بنماید . مشكل اساسی در این نوع قالب بندی آنست كه آجر ، آب بتون مجاور خود را مكیده وآنرا خشك نموده وفعل وانفعالات شیمیائی را در آن متوقف می نماید ودر نتیجه به ضخامت 5 سانتیمتر بتون مجاور خود فاسد میكند برای جلوگیری از این كار بهتر است رویه آجر با یك ورقه نایلون پوشانیده شود تا آجر وبتون مستقیما در تماس نباشند مزیت دیگرا ین ورقه نایلون آنست كه بعد ا زسخت شدن بتون آجرها به راحتی از قالب جداشده ومی تواند در محلهای دیگر مورد استفاده قرار گیرد . بهیچ وجه نباید تصور نمود كه قبل از بتن ریزی می توان دیوارهای قالب آجری را با پاشیدن آب سیراب نمود بطوریكه آجرها آب بتن را نمكند زیرا اولا با پاشیدن آب آجر كاملا سیراب نمیشود ودر ثانی مقدار زیادی آب در قالب جمع شده كه خارج كردن آن ا زقالب بسیار مشكل وحتی غیر ممكن می باشد واین آب داخل پی جای بتون را گرفته وموجب پوكی قطعه میشود .

قالب بندی ستونها

اغلب ستونها به صورت چهار ضلعی (مربع یا مستطیل ) میباشد گاهی اوقات برای زیبایی از مقاطع دیگری را ا زجمله دایره ـ بیضی وغیره استفاده می شد . برای قالب بندی ستونها ابتدا ابعاد ستون را از روی نقشه تعیین نموده ودو ضلع قالب را به همان میزان از تخته های مناسب بریده وبه چوبهای چهار تراش كه به آن پشت بند می گویند میخ می نمایند .با توجه به اینكه در قالب ستونها دو ضلع مقابل داخل دو ضلع دیگر قرار می گیرند در نتیجه پهنای دو ضلع دیگر قالب باید به اندازه كلفتی تخته از ابعاد قید شده در نقشه بیشتر باشد تا از داخل ابعاد مورد نظر را به ما بدهد .باید توجه نمود كه پشت بندهای اضلاع مقابل اولا در حدود 10 الی 15 سانتی متر از پهنای قالب بیشتر باشد در ثانی پشت بندهای اضلاع مقابل درست مقابل همدیگر قرار بگیرد تا در موقع اتصال چهار ضلع ستون به یكدیكر با بستن سیم نجاری به این زایده ها امكان اتصال آنها به یكدیگر به سهولت انجام پذیر باشد . حداكثر فاصله این پشت بندها از همدیگر نباید از 80 سانتی متر تجاوز نمایداین پشت بندها باید به وسیله میله گرد ومهره یا سیم نجاری بهم اتصال پیدا كند .

در مورد ستونها معمولا به محض آنكه بتن حالت روانی خود را از دست بدهد وبتواند شكل هندسی خود را حفظ كند قالب آنرا باز میكنند واین در حدود 48 ساعت بعد ا زبتون ریزی می باشد در موقع باز كردن قالب باید توجه شود كه قالب را با احتیاط طوری جدا نمایند كه گوشه های تیز ستون خراب نشود برای جلوگیری از اینكار بهتر است در گوشه های قالب فتیله هائی مثلثی شكل نصب نمایند تا درداخل قالب پخی هائی ایجادگردد تا بتون ریخته شده در قالب تیز گوشه نبوده ودر نتیجه شكننده نباشد . قالب ستون باید حتما بعد از 48 ساعت باز شود زیرا در غیر اینصورت آب دادن به بتون به راحتی میسر نیست وممكن است بتون خشك شده و بسوزد .

لینک دانلود و توضیحات فایل”كارآموزی ساختمانهای بتنی”